Matt Schulien – van kroegbaas tot grondlegger van Chicago-style magic
- Reynier Jonkers
- 23 apr
- 3 minuten om te lezen
Aan een verweerde bar op 1800 North Halsted Street in Chicago ontstond honderd jaar geleden een heel nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van het goochelen. Niet in het theater, maar tussen het bierschuim en de stamgasten veranderde Matt Schulien (19 november 1890 – 1 maart 1967) het vak voor altijd.
Hoe een saloon een magische werkplaats werd
Matt’s vader Joseph kocht de zaak in 1916; samen runden ze de kroeg – eerst als saloon, later als restaurant. Rond die tijd ontdekte Matt kaarten, puzzels en een onstilbare drang om mensen te laten lachen. Toen een rondtrekkende goochelaar op een avond zijn kunsten vertoonde, wrikte Matt het geheim los, ging oefenen achter de bar én in de zaal, tot groot ongenoegen van pa. Maar het gelach en de terugkerende klanten in de kroeg wonnen het uiteindelijk van de scepsis van zijn vader. “Ga dat tafeltje daar maar eens verbazen!” bulderde Joseph uiteindelijk vrolijk naar zijn zoon.
Drooglegging
De drooglegging sloot in 1920 alle bars. Matt dook de kelder in en richtte er een zogenaamde speakeasy (illegale bar) in. Hij werd uiteindelijk betrapt, kreeg tien dagen cel. In de cel ging hij echter gewoon door en vermaakte hij de sheriff en later diens bridgeclub met zijn kaarttrucs. “Ik verdiende er honderd dollar per dag aan die drooglegging” grijnsde Matt achteraf.
De geboorte van Chicago-style magic
Terwijl klassiekers hun acts tot op de millimeter repeteerden, ging Schulien juist tussen de gasten zitten en begon hij spontaan te jazz-goochelen. Matt vertoonde soms wel zes trucs in de tijd dat een andere goochelaar er één deed. Het publiek kreeg daarbij nauwelijks de tijd om niet bij te komen van het lachen, laat dat ze achter het geheim van de truc kwamen. “Mijn geheim? Meer plezier hebben dan je toeschouwers,” zei Matt altijd.
De trucs (en de grappen)
Matt’s goochelrepertoire was niet gigantisch, maar bestond wel uit enkele legendarische trucs.
De kaart onder het tafelkleed – een klassieker waarbij een gekozen én gesigneerde kaart verdween en verscheen onder een tafelkleed (zoals je waarschijnlijk al vermoedde).
De kaart in het luciferboekje – Een kaart verdween en vond zijn weg terug in het luciferboekje van Matt, waar hij vervolgens zijn trouwe sigaar mee aanstak.
De kaart tegen het plafond - De gekozen kaart bleef plakken tegen het plafond of muur zoals te zien is op de afbeelding hieronder. Deze truc is nog altijd een klassieker onder de goochelaars.
De goudvis-truc – op het moment dat je dacht: “Hè? Gaat hij die goudvis echt opeten?” - zat ie al in zijn mond en slikte `ie 'm door. Later heeft Mac King deze truc voortgezet. Spoiler alert: Er zijn nooit goudvissen gewond geraakt bij het uitvoeren van deze truc.
Als je deze trucs eens zou willen leren dan staan ze beschreven in het boek The Magic of Matt Schulien. Een ander mooi boek is Eugene Burger's fantastische essay On Matt Schuliens Fabulous Card Discoveries.
De invloed: een magische stamboom
Matt’s stijl werd een inspiratiebron voor generaties goochelaars. Namen als Paul Rosini, Bert Allerton, Don Allen en Eugene Burger noemden hem als invloed. Zijn eigen zoons, Eddie en Charlie Schulien, volgden hem op in de zaak én in het goochelen.
Zijn kroeg, later bekend als Schulien’s Restaurant, werd tot ver in de 20e eeuw dé plek voor goochelaars die wilden leren hoe je écht contact maakt met je publiek — zonder poespas.
Waarom hij een plek verdient in de geschiedenis van goochelen
Matt Schulien wordt door onder meer Max Maven gezien als een grondlegger van close-up magie. Hij haalde de goochelkunst uit de chique pluche stoelen en zette het op tafel, tussen de bitterballen en de grappen. Zijn aanpak — volledig mensgericht — is nog altijd een blauwdruk voor goochelaars die méér willen doen dan alleen trucjes vertonen.
Zijn leven bewijst: magie is geen kwestie van techniek, maar van verbinding, timing, humor en een flinke portie lef.
PS: Op zoek naar een beetje Schulien in Zwolle?
Misschien denk je nu: “Zo iemand moeten we hier hebben, in Zwolle of de regio Gelderland.” Iemand die magie brengt met een glimlach, onverwacht uit een luciferdoosje, en met gevoel voor timing? Laat dan gerust wat van je horen😀.
